Niðurstöður heysýna 2008

Heyfengur sumarsins 2008


Alls hafa borist niðurstöður úr 527 heysýnum, flest hirðingarsýni, af Suðurlandi frá sumrinu 2008. Flest sýnin eru úr 1. slætti og meirihlutinn tekinn í júnímánuði. Niðurstöður má sjá í töflu 1. Þar eru einnig gefnar meðaltalstölur frá árunum 2007 og 2006. Þess skal getið að sýnin eru bæði úr 1. og 2. slætti en án grænfóðurs. Þurrefni hækkar örlítið milli ára.

Tafla 1. Fjöldi sýna, þurrefni, orka og prótein




































 

2008


2007


2006

Fjöldi sýna

516


611


826

Þurrefni %

58


57


56

Orkugildi (Fem/kg þe.)

0,81


  0,80


  0,80

Heildarprótein, g/kg þe.

160


155


163

AAT, g/kg þe.

73


73


73

PBV, g/kg þe.

33


29


36



Athyglisvert er að skoða steinefnatölur frá liðnu sumri í heysýnunum og bera þær tölur saman við árið á undan og árið 2006. Allar tölur eru miðaðar við grömm í kílói þurrefnis (g/kg þe.)

Tafla 2. Steinefnatölur í heysýnum
































2008


2007


2006

Calsíum (Ca) g/kg þe.

  3,6


3,4


3,4

Fosfór (P) g/kg þe.

  3,1


  3,0


3,4

Magnesíum (Mg) g/kg þe.

  2,2


2,1


2,1

Kalí (K) g/kg þe.

19


18


19

Natríum (Na) g/kg þe.

1,2


1,1


1,1


Þarna kemur fram frekar lítill munur á tölugildum milli ára. Þó eru tölur ársins 2008 hærri í en árið á undan. Mjög jákvætt er að sjá breytinguna í Calsíumtölunni milli ára.


Þegar farið er að rýna frekar í tölurnar má lesa nokkuð skýra niðurstöðu varðandi þróun orkugildis og próteins í 1. slætti. Miðað er við 420 sýni úr 1. slætti 2008. Nánar má sjá þetta samband á eftirfarandi myndritum.


1. mynd. Samband sláttutíma og orkugildis.
 


2. mynd.   Samband sláttutíma og heildarpróteins.
 


Eins og alkunnugt er fellur orku- og próteingildi grasa með auknum þroska. Í svokallaðri alhliða góðri töðu sem ætlað er sem framleiðslufóður er miðað við að orkan sé 0,8 FEm/kg þe. en heildarprótein um 150 g/kg þe. Sumarið 2008 hefur algengast verið samkvæmt hirðingarsýnunum að grös hafi farið niður fyrir þessi gildi um 25. júní en breytileikinn er vissulega allnokkur. Hafa ber í huga að sífellt fleiri kúabændur láta ákveðinn hluta túna spretta meira en sem nemur skriði vallarfoxgras með það að markmiði að afla sérstaks geldstöðufóðurs fyrir kýrnar. Er líklegt að bændur nokkur hluti sýna sem koma eftir miðjan júlí séu af slíku fóðri. Öflun geldstöðuheyja er mjög af hinu góða en hefur óneitanlega áhrif á meðalfóðurgildi heyja úr 1.slætti eins og það er sett fram hér.


Þegar litið er á samanburð eftir því hvort heyja er aflað í 1. slætti, 2. slætti eða sem grænfóður, þá koma eftirfarandi niðurstöður fram eftir sumarið 2008.

Tafla 3.   Niðurstöður ársins 2008. Fjöldi sýna, orku- og próteingildi









































Tegund

Fjöldi


Meltanleiki


Fem/kg


Prótein


AAT


PBV

1. sláttur

  420


71


0,81


160


73


34

2.sláttur

  70


71


0,81


166


76


33

Meðaltal 1.sl+2.sl

71


0,81


160


73


33

Grænfóður

11


74


0,86


174


77


40


Þarna er um margt forvitnilegar tölur að ræða, svipað orkugildi í 1. og 2.slætti að meðaltali en en meðalgildi próteins hærra í hánni.

Tafla 4. Niðurstöður ársins 2008. Steinefnatölur og þurrefni









































Tegund

Ca


P


Mg


K


Na


Þurrefni

1.sláttur

3,4


3,1


2,2


20


1,1


57

2.sláttur

4,8


3,2


2,8


18


2,3


62

Meðaltal 1.sl+2.sl

3,6


3,1


2,2


19


1,2


58

Grænfóður

3,7


2,4


2,2


22


6,6


37


Eins og reynslan hefur áður kennt er uppskera úr 2. slætti steinefnaríkari en úr 1. slætti. Athygli vekur að uppskera háarinnar er að jafnaði mun þurrefnisríkari en 1. sláttur.
Sýni úr grænfóðri eru óvanalega þurr. Skýringin þar liggur í því að meirihluti þeirra sýna er úr rýgresi sem auðveldara er að þurrka en jurtir af krossblómaætt.


Runólfur Sigursveinsson
Jóhannes Hr. Símonarson

back to top